Karta sevenadurel War ‘l Leur
Evit un identelezh breizhek splann

Raklavar
Pennadoù tennet eus termenadur ar glad dizanvezel gant an UNESCO :

(…) Doareoù eztaoliñ hor glad sevenadurel dizanvezel a zo bet treuzkaset a rummad da rummad, aet int war-raok en ur dalañ ouzh o endro, ha sikour a reont da greñvaat hor personelezh hag hor c’hendalc’husted, ul liamm a savont etre hon amzer dremenet hag hon amzer a-vremañ, ha dre-se hon amzer da zont. Perzh a gemeront er c’henstagañ sokial, dre ma kasont war-raok ur santimant a identelezh hag a giriegezh a skoazell an dud da gemer perzh en ur gumuniezh, pe e meur a hini, er gevredigezh dre vras. (…)
Diorren a ra ar glad-se a-ziwar e wrizioù er c’humuniezhioù, hervez en holl re a vir anaoudegezh an hengoun, an doareoù-ober hag ar c’hizioù treuzkaset da beurrest ar gumuniezh, a rummad da rummad, pe treuzkaset d eo da ouiziegezhioù à partir de son enraa gumuniezhioù all. (…)
Ne c’hell ar glad sevenadurel dizanvezel bout glad ken met pa vez anavezet evit pezh eo gant ar c’humuniezhioù, gant ar strolladoù hag an hiniennoù a grou anezhañ, hag a ra war e dro hag a dreuzkas anezhañ. (…)

Ni, kengevredad War ‘l leur, kevredigezh lezenn 1901 o vodañ kelc’hioù keltiek, kevredigezhioù sevenadurel, kevredadoù departamant hag hiniennoù e Breizh istorel ha pelloc’h abaoe 1967,

En abeg m’emaomp

• O tougen ur glad sevenadurel dizanvezel, hag alese un identelezh sevenadurel a ya war-raok ingal, skoulmet enni danvezioù lec’hel ha degasadennoù eus an diavaez, savet a-viskoazh diwar eskemmoù, azasadurioù hag emdroadurioù liesseurt;

• O kas en-dro doareoù sevenadurel a-vremañ, bev ha gwriziennet, evel gouelioù pobl ha festoù-noz…

• O lodenniñ ar sevenadur-se gant hor c’hevelerien hag arvesterien niverus ;
• O kas en-dro un doare-ober a-stroll etre ar rummadoù, hag a vez o harpañ al liammoù sokial etre an dud, ne vern o bro nag o yezh…

En abeg m’emaomp hêr un hengoun pobl, hag o tougen doareoù-ober bev-mat evel 

• hollad an tonioù, an dañsoù, ar sonioù hengounel,

• doareoù-ober ha chemoù em-wiskañ,

• doareoù-ober sokial ha gouelioù,

• arzoù an arvestoù hag an dañsoù,

• yezhoù Breizh

Deuet diwar an teroueroù a vez e Breizh istorel, hag a ya d’ober ur glad danvezel ha dizanvezel a-bouez bras hag hon identelezh sevenadurel ;

Galvet omp neuze da

• Galonekaat, aesaat ha diorren treuzkas ar sevenadur-mañ gwriziennet, digor ha denelour

• Reiñ lañs d’ur grouidigezh pad, e pep hini eus hon arzoù

• Gadarnaat emaomp o kemer perzh en doareoù-ober sevenadurel a-vremañ.

Evit ma skedfe hor sevenadur e Breizh hag en tu all da Vreizh, hervez hor statudoù, e termenomp an tri ahel obererezhioù : 

Tro-dro d’an talvoudegezhioù boutin evel ar c’henlabour, ar c’henvevañ, an digoradur war ar bed e embannomp bezañ o sevel liammoù sokial, ha bezañ o kemer ur perzh oberiant e identelezh sevenadurel ar rummadoù da zont, en ur eskemm hag un doujañs don evit ar sevenadurioù all.

Chartt qhultural War ‘l Leur

Pourr unn identitë brtonn qhi ray

Entamâ
Déz pâssée tirée d’la definission du patrimouènn inmateria dl’UNESCO :

(…) Lz’espréssion d’nott patrimouènn qhultura inmateria on të rdonée d’ùnn jenerâssion a l’aotr ; il on chanjë raport a louz’entouraij e i prenn part a nott sentiment d’identitë e ô sentiment d’sieutt entr nott passë e nott avni a travée l’przent. I pren part a la conpaisrî sossial a caozz q’i ravigott un sentiment d’identitë e d’reponsaotë qhi’ aidd léz jen a s’senti férr partî d’ùnn ou puzieurr cmùnaotë, e pée d’la sossiëtë – o la signifianss larj du mot.  (…)
I s’ebluss a parti dl’enrassinaij déz cmùnaotë e i depend déz sièn q’louz cnéssanss déz tradission, dz’adrss, e déz coutum ée rdonée ô restant d’la cmùnaotë, d’ùnn jenerâssion a l’aotr, ou bèn a d’aotr cmùnaotë. (…)
L’patrimoènn qhultura inmateria, sa peu yéett du patrimouènn rèn q’si il ée rconu com sa parr léz cmùnaotë, léz group, e léz jen qhi l’cray, qhi ll’entrtienn e qhi l’rdonn. (…)

Nouzaotr, l’agerouée War ‘l Leur, un souèton louae 1901 qhi ragrou dedpée 1967 déz sèrcl, déz souèton qhulturao, dz’agerouée departemental, déz jen en Brtêgn istoriq e âyou.

En’estiman qe :

• J’som déz portou d’un patrimouènn qhultura inmateria e donq d’ùnn identitë qhultural qhi’ée trjou en trèn d’chanjë, qhi’ée téssu o déz materôt du payiz e dz’aport horvenu, qhi’ée fètt dedpée tout l’ ten o dz’echanj, déz’atrérî e déz parchanjment;

• J’som fort parr léz pratiq qhutural d’astourr, enrassinée e vioch, com léz fétt populérr, léz rigdao…

• J’partaijon la qhulturr-la o d’aotr souètou e un publliq larj. 

• J’travâyon o ùnn demarch colèctiv, en tâchan d’renforsi l’ liant sossia entr du mondd de toutt léz’âj, de toutt léz contrée e léz parlement qhi conpôzz la qhulturr-la.

En’estiman që j’som eritiéer d’ùnn tradission populérr e q’je mnon dz’espréssion vioch com :

• le repèrtouérr tradissiona dansë, chantë e sonë,

• léz hardd e louz’adrss,

• léz pratiq sossial e léz fétrî, 

• lz’art du spèctacl e lz’art coregrafiq,

• léz parlement d’Brtêgn.

qhi vienn déz tèrouéer d’la Brtêgn istoriq e qhi conpôzz un patrimouènn materia e inmateria fondmenta qhi’ée ùnn part de nott identitë qhutural ;

J’avon com mission de :

• Encouraijë, aidë e eblussë l’pardurment de ste qhulturr enraissée, ouvèrtt e umanist. 

• Parlevë ùnn crayézon constantt den châq de nôz’art.

• Afirmë nott apartenanss éz fezri d’art d’astourr.

Pourr ùnn qhulturr qhi ray en Brtêgn e âyou, en’acord o nôz statut, j’ definission touâz grand pirôt pourr aji :

Alentourr nôz valant partaijë com la souètrî, la volontë d’bèn vivr d’ensenbl, l’ouvèrturr su l’mondd, j’assuron qe j’som déz fzou de liant sossia e qe j’prnon part d’ùnn fasson aliv la bâtisrî dl’identitë qhutural déz jenerâssion a vni, en respèctan beleben lz’aotr qhulturr e en’echanjan ovèq.